Hai ảnh chụp bởi kính Hubble cho thấy vị trí của P4. Bản quyền ảnh: ASA, ESA, and M. Showalter
Việc phát hiện ra một mặt trăng mới xung quanh Diêm Vương Tinh gợi ý rằng nếu một tàu vũ trụ của NASA thẳng tiến đến hành tinh lùn này có thể phát hiện ra nhiều điều ngạc nhiên hơn nữa.
Mặt trăng nhỏ này - mới được công bố ngày hôm nay (ngày 20 tháng 7) và được gọi là P4 cho đến thời điểm này- nâng tổng số vệ tinh của Diêm Vương Tinh lên thành 4. Và việc tìm thấy, được thực hiện với kính viễn vọng không gian Hubble, đưa ra giả thuyết tàu thăm dò New Horizons của NASA có thể cũng sẽ tìm ra một số khám phá lớn, khi nó bay gần đến Diêm Vương Tinh vào năm 2015, các nhà nghiên cứu cho biết.
"Việc phát hiện ra P4 chỉ củng cố những gì chúng ta biết trước đây: Điều này giúp chúng ta làm phong phú kiến thức vể hệ Mặt Trời", phát biểu bởi ông Hal Weaver, nhà khoa học của dự án New Horizons thuộc Phòng thí nghiệm Vật lý ứng dụng trường Đại học Johns Hopkins ở Laurel, Maryland. "Chúng tôi không thể chờ đợi."
Một cuộc hành trình dài Tàu vũ trụ New Horizons được phóng vào tháng Giêng năm 2006 với nhiệm vụ nghiên cứu Diêm Vương tinh xa xôi, nơi chưa bao giờ được viếng thăm bởi một thăm dò. “Gia đình” Diêm Vương tinh đến nay đã được có bốn thành viên khác là Charon, Nix, Hydra và P4.
Khi công việc khảo sát Diêm Vương tinh của New Horizons hoàn thành, các nhà khoa học hy vọng tàu vũ trụ có thể nghiên cứu thêm một hoặc hai đối tượng khác - như Pluto trong vành đai Kuiper, một chiếc nhẫn của các cơ quan đóng băng quay quanh từ mặt trời.
Kể từ khi được phóng, New Horizons đã đi hơn 1,8 tỷ dặm (2,9 tỷ km), và dự kiến sẽ băng qua gần Diêm Vương tinh vào tháng 7 năm 2015.
Các nhà khoa học đã đưa ra chi tiết về nhiệm vụ trong nhiều năm. Các phát hiện của P4 mang lại cho họ một cái gì đó khác để nghiên cứu, nhưng nó không ném một chìa khoá khỉ lớn vào các kế hoạch của họ, các nhà nghiên cứu cho biết.
"Chúng tôi thực sự muốn chú ý đặc biệt đến vật thể này", phát biểu bởi ông Alan Stern, nhà nghiên cứu chính của dự án, thuộc Viện Nghiên cứu Tây Nam. "Nhưng nó sẽ không thay đổi kế hoạch nghiên cứu cơ bản về Diêm Vương tinh và Charon, cũng như Nix và Hydra."
Mặt trăng mới được phát hiện tăng thêm sự ủng hộ giả thuyết cho rằng Diêm Vương tinh đã có một giai đoạn mãnh liệt trong quá trình hình thành. Hệ của Diêm Vương tinh rất có thể được hình thành sau một vụ va chạm lớn giữa hai hai vật thể có kích cỡ của Diêm Vương tinh khoảng 4,6 tỷ năm trước đây, ông Weaver cho biết. Vệ tinh của hành tinh lùn có thể đã kết hợp từ đống đổ nát ném vào không gian bởi sự va chạm.
"Bằng chứng này hướng đến giả thuyết cụ thể về sự hình thành của hệ Diêm Vương tinh", ông Weaver nói.
Nhiều khám phá mới sẽ đến?Các nhà khoa học tìm thấy P4 khi sử dụng Kính viễn vọng không gian Hubble của NASA trong quá trình tìm kiếm vành đai (có thể) quanh Diêm Vương tinh. (Hubble cũng phát hiện Nix và Hydra trong năm 2005.) Nhưng kết quả không đem lại gì, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng không tồn tại, ông Weaver nói.
Khả năng về sự tốn tại của vàng đai này - và nhiều vệ tinh khác chưa được phát hiện - xung quanh Diêm Vương tinh gây tò mó đến các nhà hoạch định nhiệm vụ. Tuy nhiên, nó cũng gây ra một chút lo lắng, bởi các nhà khoa học muốn New Horizons đến được Diêm Vương tinh với ít hỏng hóc nhất gây ra bởi bụi và mảnh vụng trong quá trình di chuyển nhanh.
"Khám phá mới mang lại động lực cho chúng tôi cố gắng tìm ra nhiều điều hơn về hệ Diêm Vương tinh", ông Weaver nói. "Rất nhiều trong số đó là cho vấn đề an toàn."
New Horizons được thiết kế để giải những bí ẩn lớn về Diêm Vương tinh – chẳng hạn như nó trông như thế nào, nó cấu tạo như thế nào và bản chất của bầu khí quyển. Việc phát hiện ra P4 làm các nhà khoa học mong chờ nhiều khám phá mới khác.
"Nó làm tăng xác suất tìm ra những điều chúng tôi không dự kiến", ông Weaver nói.
Tuấn Thanh
CLB Thiên văn Nghiệp dư TPHCM
Theo Space.com