Steve Squyres, nhà nghiên cứu chính của các dự án xe tự hành Spirit và Opportunity của NASA trên sao Hỏa, sẽ trở thành một “thủy du hành gia” để giúp đặt nền tảng cho một sứ mệnh tương lai có con người vươn đến một tiểu hành tinh.

Vào năm 2025, NASA muốn đưa con người đi thám hiểm những tiểu hành tinh có kích cỡ chừng 1 km hoặc nhỏ hơn. Đây là những nơi có môi trường gần như không trọng lượng. Không ai biết làm thế nào tiến hành nghiên cứu địa chất trong môi trường không trọng lượng – cách tốt nhất mô phỏng nó là ở dưới nước.


Việc này hơi khác với công việc thường ngày của ông, điều khiển các xe tự hành sao Hỏa của NASA.

Tôi đã công khai phát biểu trong những năm qua rằng tôi là một người ủng hộ quan trọng của chuyến bay vũ trụ có người lái [đến tiểu hành tinh]. Đây là cơ hội cho tôi ngừng nói về nó và thật sự làm cái gì đó hướng đến nó

Phòng thí nghiệm dưới nước mà ông sẽ làm việc to bao nhiêu?

Nó cỡ bằng một chiếc xe bus đưa rước học sinh, và nó nằm trên đáy biển ở độ sâu 19 m. Sẽ có 6 người chúng tôi ở đó – bốn thành viên đoàn NASA và hai nhân vật đến từ Trung tâm Quốc gia Nghiên cứu Dưới biển.

Ông đã từng ở dưới nước bao lâu trước đó?

Tôi đã làm một số nghiên cứu lặn ở Nam Cực hồi thập niên 1980. Chúng tôi muốn hiểu những lớp trầm tích lắng trong ao hồ trên sao Hỏa sẽ trông như thế nào; các ao hồ trên sao Hỏa có khả năng cũng bị băng bao phủ.

Một ngày bình thường trong phòng thí nghiệm dưới nước diễn ra như thế nào?

Công việc rất tập trung. Chúng tôi có lịch trình sứ mệnh kín hết. Hai thành viên phi hành đoàn sẽ đi ra ngoài thực hiện các hoạt động ngoài tàu vũ trụ - một người vào buổi sáng, một người vào buổi chiều, mỗi người đi ra ba giờ. Chúng tôi không sử dụng thiết bị khí nén, thay vậy chúng tôi có những cái mũ cấp không khí và nói chuyện liên tục.

Chúng tôi mô phỏng quá trình tiến hành những công việc nghiên cứu địa chất cơ bản trên bề mặt của một tiểu hành tinh, như triển khai các thiết bị và lấy mẫu. Chúng tôi cũng sẽ thử rất nhiều cách tiến hành, sử dụng dây để di chuyển.


Lợi ích của việc đưa con người lên tiểu hành tinh, thay cho rô bôt, là gì?

Ở Nam Cực, chúng tôi đã có một chiếc xe điều khiển từ xa đang khảo sát đáy hồ. Chúng tôi có thể nhìn ra xung quanh và trả lời những câu hỏi ưu tiên số một với nó, tôi thấy tôi thật sự không hiểu nổi các thứ cho đến khi tôi mặc đồ lặn vào và tự mình đi xuống môi trường đó, tại đó tôi có thể chạm vào đáy hồ và tương tác với nó.

Không nên so sánh con người với rô bôt. Vấn đề là đi tìm sự kết hợp thích hợp của cả hai. Tôi nghĩ con người sẽ là những nhà thám hiểm địa chất hiệu quả hơn nhiều so với một hệ thống rô bôt, nhưng rô bôt thì ít tốn kém hơn, và bạn muốn tìm một sự cân bằng hợp lí.

Ông có hi vọng sẽ có mặt trong sứ mệnh tiểu hành tinh của NASA vào năm 2025 không?

Tôi đã 55 tuổi rồi. Tôi già hơn 10 tuổi so với bất kì thành viên nào trong đoàn NEEMO. Tôi nghĩ tiểu hành tinh đã ở gần lắm rồi, nhưng tôi sẽ không thể tham gia. Tôi sẽ ngồi nhà xem sứ mệnh tiểu hành tinh trên ti vi thôi.